Beleid en regelgeving

Participatie en milieueffectrapportage in de Omgevingswet

Onder de Omgevingswet is participatie verbreed naar alle instrumenten (op de verordeningen na) van de Omgevingswet, ongeacht of een milieueffectrapport moet worden opgesteld.

Volgens de omgevingswet is participatie: ‘het in een vroegtijdig stadium betrekken van belanghebbenden [...] bij het proces van de besluitvorming over een project of activiteit’. 
Belanghebbenden zijn volgens de wet burgers, vertegenwoordigers van bedrijven, professionals van maatschappelijke organisaties en bestuurders van overheden.

Om participatie in de besluitvorming te waarborgen zijn in de Omgevingswet en het Omgevingsbesluit regels opgenomen. Hoewel dit niet expliciet is geregeld, ligt het voor de hand dat participatie ook de milieu-informatie in het milieueffectrapport betreft.

Omgevingsplan
Het bevoegd gezag geeft bij de kennisgeving van het voornemen om een omgevingsplan vast te stellen aan hoe het de participatie vormgeeft.
Bij het besluit geeft het bevoegd gezag aan hoe burgers, bedrijven, maatschappelijke organisaties en bestuursorganen zijn betrokken bij de voorbereiding en wat de resultaten daarvan zijn.

Projectbesluit en verkenning
Het bevoegd gezag doet uiterlijk bij de start van de verkenning voor het projectbesluit een ‘kennisgeving participatie’. Hierin staat:

• wie worden betrokken, waarover en wanneer
• wat de rol is van het bevoegd gezag en de initiatiefnemer
• waar meer informatie beschikbaar komt.

Bij de verkenning mag iedereen mogelijke oplossingen aandragen voor de opgave. Degene die dit doet, kan het bevoegd gezag vragen daarover advies te vragen aan een onafhankelijk deskundige. Zowel voor de voorkeursbeslissing als voor het projectbesluit geldt een motiveringsplicht. Het bevoegd gezag moet bij het besluit aangeven hoe de omgeving bij de voorbereiding is betrokken en wat met de resultaten is gedaan. 

Omgevingsvisie
Voor de Omgevingsvisie geldt alleen een motiveringsplicht: het bevoegd gezag moet bij het besluit aangeven hoe de omgeving bij de voorbereiding is betrokken en wat met de resultaten is gedaan.

Programma
Voor het programma geldt ook alleen een motiveringsplicht: het bevoegd gezag moet bij het besluit aangeven hoe de omgeving bij de voorbereiding is betrokken en wat met de resultaten is gedaan.

Omgevingsvergunning
Voor de omgevingsvergunning wordt nog geregeld dat de initiatiefnemer in de aanvraag moet aangeven of – en hoe – er overleg is geweest met belanghebbenden. Dat gebeurt in de omgevingsregeling. 

Waterschapsverordening en provinciale omgevingsverordening
Voor de waterschapsverordening en de omgevingsverordening zijn geen regels opgenomen over participatie.